18 x 25 εκ. 192 σελίδες

Το βιβλίο αφορά στην άγνωστη αεροπορική ιστορία του τόπου μας πριν από 100 περίπου χρόνια και είναι εμπλουτισμένη με φωτογραφίες, σκίτσα, χάρτες και profiles αεροπλάνων. Παρουσιάστηκε την Πέμπτη 21 Ιουνίου 2012 στην Καβάλα ανοίγοντας την διοργάνωση Kavala Air Show 2012.

Ο συγγραφέας γράφει στον πρόλογό του:

Τα ιστορικά στοιχεία του συνόλου της ελληνικής ιστοριογραφίας μέχρι σήμερα, δεν θα μπορούσαν να αποτυπώσουν με επάρκεια τις λεπτομέρειες των γεγονότων της αεροπορικής αναμέτρησης στην επικράτεια της Χώρας, στις μακρινές ημέρες του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου• ελάχιστα σε έκταση, λίγες μόνο σελίδες, αρκετές ανακρίβειες στηριγμένες σε φήμες και διαδόσεις περισσότερο, παρά σε αντικειμενικά στοιχεία. Κάποιες φωτογραφίες, όχι περισσότερες από μια δεκάδα.

Με αυτά τα δεδομένα εύκολα κάποιος θα έχανε το ενδιαφέρον του. Ακόμη και εμείς που δεν περνά μέρα της ζωής μας, που να μην στρέψουμε την ματιά και τη σκέψη μας σε καθετί που αφορά γεγονότα αεροπορικών αναμετρήσεων.

Βέβαια όσο ψάχνει κανείς κάτι βρίσκει ή κάτι του αποκαλύπτεται. Άλλο, όμως, είναι σκάβοντας στο ορυχείο της ιστορίας να βρίσκεις ψήγματα και άλλο να πέφτει πάνω σου ένας χρυσός βράχος. Έτσι έγινε στην περίπτωσή μας. Ο αγαπητός μου φίλος Πασχάλης Παλαβούζης, το ίδιο αθεράπευτος χρυσοθήρας, το Νοέμβριο του 2010, ανακάλυψε και αγόρασε μέσω διαδικτύου το βιβλίο «War Flying in Macedonia»® (μεταφρασμένο στην Αγγλική γλώσσα). Γραμμένο από τον Captain Haupt Heydemarck, γερμανό Αξιωματικό και Διοικητή του σμήνους αναγνώρισης στη Δράμα κατά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο το 1916-17.

Αυτό το βιβλίο φανέρωσε από τις πρώτες σελίδες τη μοναδική αξία του, μιας και το περιεχόμενο κάλυπτε ουσιαστικά ένα, παντελώς άγνωστο πεδίο. Ταυτόχρονα, αποτελούσε μία εξαιρετικά λεπτομερή ιστορική μαρτυρία αναφερόμενη σε τόπους και περιοχές της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, μέσα και γύρω από τις οποίες ζούμε και κυκλοφορούμε καθημερινά• Λόγοι ικανοί να με οδηγήσουν στην απόφαση να το μεταφράσω, ψάχνοντας παράλληλα κάθε αναφερόμενο αξιόλογο ίχνος σ’ αυτό, που ο χρόνος και οι άνθρωποι θα άφηναν να διατηρηθεί (βλέπε Παραρτήματα).

Η μετάφραση του στην αγγλική γλώσσα δεν έγινε από κάποιο τυχαίο πρόσωπο. Ήταν του Claud W. Sykes, αεροπόρου της RFC (Βασιλικού Ιπτάμενου Σώματος) και θύματος του μοναδικού Γερμανού διώκτη στην περιοχή στα χρόνια αυτά. Του Lt Rudolf Von Eschwege. Ο πρώτος κατερρίφθη στην περιοχή των Φιλίππων Καβάλας, τραυματίστηκε και ένιωσε την προσωπική φροντίδα από τον θύτη του στο στρατιωτικό νοσοκομείο της Δράμας. Μετά τον πόλεμο ο Claud W. Sykes συνάντησε στο Βερολίνο τον συγγραφέα του βιβλίου Heydemarck και εκδότη πλέον στο επάγγελμα. Κατόπιν το μετέφρασε στη γλώσσα του στα 1932.

Ένα από τα αντίτυπα του βιβλίου, σε αρκετά καλή κατάσταση, περίμενε ογδόντα χρόνια για να πέσει στα χέρια μας. Έτσι λοιπόν είχα την ευκαιρία να το μεταφράσω στην ελληνική, έχοντας κατά νου τη διαφύλαξή του χωρίς αλλοιώσεις.  

Σε κάθε περίπτωση, πιστεύω ότι η επαγγελματική μου εμπειρία στην αερομαχία και στον τρόπο ζωής μιας πολεμικής Μοίρας με βοήθησε στην κατανόηση και ακόλουθα στην ακριβή περιγραφή των γεγονότων της αναμέτρησης, αλλά και του αεροπορικού κώδικα τιμής της εποχής, με κάθε δυνατή προσπάθεια απόδοσης του μοναδικού τρόπου έκφρασης του συγγραφέα. Τα σκίτσα στην αρχή του κάθε κεφαλαίου βοήθησαν ακόμη περισσότερο, όπως πιστεύω το ίδιο θα κάνουν και στον αναγνώστη.

Οι διάλογοι των πρωταγωνιστών στο βιβλίο είναι ιδιαίτερα ζωηροί και η αγωνία διάχυτη σε όλες τις προσωπικές αναμετρήσεις των πρώτων πολεμιστών στον αέρα. Η λεπτομέρεια στην περιγραφή δίνει πλούσια στοιχεία ακόμη και στον έμπειρο ερευνητή για το χαρακτήρα των αποστολών δίωξης, αναγνώρισης, αναχαίτισης, ναυτικής συνεργασίας, καθώς και για τον τρόπο λειτουργίας των δικτύων έρευνας και πληροφόρησης. Όλα αυτά σε μια εποχή που οι θεμελιώδεις αεροπορικές αποστολές επινοήθηκαν και εξελίχθηκαν τάχιστα, μέσα στη δίνη του Αεροναυτικού πολέμου στο Βόρειο Αιγαίο και στην ενδοχώρα της Μακεδονίας.

Ο σεβασμός στους αντιπάλους είναι έκδηλος παντού. Δεν είναι μόνο οι Εγγλέζοι στους οποίους αναφέρεται ο συγγραφέας. Με τα συμμαχικά αεροπλάνα πολεμούσαν και Γάλλοι, Σέρβοι και ασφαλώς αρκετοί Έλληνες αεροπόροι, όπως οι Αξιωματικοί Αριστείδης Μωραϊτίνης, Αργυρόπουλος, Χάμπας, Ψύχας, για τους οποίους μάλιστα εξακριβώνεται και από άλλες πηγές ο πρωταγωνιστικός τους ρόλος σε γεγονότα του βιβλίου αυτού• Μοναδική ευκαιρία για να ανακαλύψουμε επιτέλους τις πραγματικές διαστάσεις της πολεμικής δράσης των πρωτοπόρων της Πολεμικής μας Αεροπορίας.

Ο θαυμασμός του Διοικητή – συγγραφέα για το «διαμάντι» του, τον Lt Rudolf Von Eschwege υπάρχει παντού, αλλά δεν είναι υπερβολικός. Οι επιδόσεις αυτού του μοναδικού και μοναχικού ιππότη του αέρα θα μπορούσαν να θεωρηθούν εφάμιλλες του Boelke και του Richthofen, εάν πολεμούσε στο δυτικό μέτωπο. Γι’ αυτό τελικά το όνομα και η φήμη του παρέμειναν στην αφάνεια.

Οι πρωτοπόροι αυτοί μαχητές από κάθε στρατόπεδο, νεαροί άνδρες στην πλειονότητα τους, πολέμησαν σκληρά μεταξύ τους για να επικρατήσουν στον αέρα με μέσα και συνθήκες που μόλις επινοήθηκαν από την ανθρωπότητα. Η φονική αυτή αντιπαράθεση παρ’ όλα αυτά, έγινε γενικά με μεγάλο αλληλοσεβασμό και ηθικούς κανόνες. Οι περισσότεροι ήρθαν από πολύ μακρινές χώρες όχι από μίσος για τους αντιπάλους, αλλά γιατί η πατρίδα τους το ζήτησε. Όσοι επέζησαν επέστρεψαν πίσω και έζησαν με πολύ δυνατές και μοναδικές αναμνήσεις. Πολλοί όμως έμειναν για πάντα εδώ μια και η Μακεδονική γη και η θάλασσα του Αιγαίου τους κράτησε στην αγκαλιά της για πάντα.